Groep 7/8, procesgericht 2

Op veel plekken in de wereld werd vroeger muziek gebruikt om over grotere afstanden berichten uit te wisselen.

Jodelen in de Alpen
Wist je dat het jodelen uit de Alpen ontstaan is doordat boeren op de ene berg communiceerde met de boer op de andere berg? Boeren gebruikte het jodelen ook om de koeien met hun kop te laten schudden zodat de bel om hun net begon te klingelen.

Trommelen in de Amazone
Mensen van een inheems Amazonevolk kunnen op meer dan 20 kilometer afstand met elkaar communiceren door simpelweg op twee trommels te slaan. Taalwetenschappers hebben nu ontdekt hoe ze dat doen: het ritme van het getrommel is exact gelijk aan dat van hun gesproken taal.

De Bora-mensen leven in delen van Peru en Colombia. Ze communiceren met een zogeheten manguaré. Dat slaginstrument bestaat uit twee cilindervormige trommels van ongeveer een meter lang, die op een houten steun staan. De trommelaar staat tussen de trommels in en heeft in beide handen een met rubber bedekte houten hamer, waarmee hij zijn slagwerk verricht.

Fluiten op La Gomera
Op het Spaanse eiland La Gomera hebben de mensen een eigenaardige manier van communiceren via fluiten die al duizenden jaren op het eiland wordt gebruikt. Deze fluittaal imiteert de spreektaal van de inwoners, het Spaans, en werd eeuwenlang doorgegeven van ouders op kinderen als een van de hulpmiddelen om op het land te werken. Tegenwoordig, en sinds de plaatselijke overheid in 1999 besloot om de fluittaal als vak op scholen op te nemen, is dit de enige fluittaal ter wereld. Naar schatting kunnen 22.000 mensen de taal op de juiste manier gebruiken.

In veel landen waar vroeger werd gecommuniceerd door te zingen, trommelen of fluiten zijn in de huidige muziek nog sporen te vinden van die oude muziektaal.

Maak in een groepje je eigen muziektaal. In deze les maak je een paar eenvoudige geluiden om elkaar een opdracht te geven. Om je muziektaal te ontwerpen en te laten horen gebruik je eenvoudige ritme-instrumenten, je mond om te fluiten of je lijf (handen, voeten) om geluiden te maken.

In tweetallen maak je geluiden voor de volgende opdrachten.
Spring
Stap naar voren
Stap naar achteren
Stap naar rechts
Stap naar links
Draai een rondje

Gebruik het werkblad om de klanken voor de opdrachten te noteren met streepjes, noten, punten of lijnen.

Laat een paar duo’s hun muzikale taal voordoen. De een geeft de opdrachten en de andere volgt ze op.
Bekijk met elkaar hoe de duo’s de geluiden hebben verzonnen.

Worden de klanken duidelijk uitgevoerd?
Worden de opdrachten goed begrepen en uitgevoerd?
Zijn de klanken passend bij de bewegingen bedacht?
Zijn er overeenkomsten tussen de duo’s te horen?

Als dit goed gaat biedt het werkblad ruimte om nog meer opdrachten te verzinnen.

Voor deze les hebben je dit werkblad nodig:

Een pen en wat eenvoudige school-instrumenten.