De Pen

Beste Leraar,
Binnenkort kom ik met groep 8 een speelfilm opnemen. In deze lesbrief staat alles wat je moet weten om goed voorbereid aan de opnamedag te beginnen. Mochten er na het lezen van deze lesbrief nog vragen zijn, neem dan gerust contact op.

In deze lesbrief staan:

• Het script
• Rolverdeling en eigen inbreng
• De filmset (de school)
• Het draaiboek voor de opnamedag
• Voorbereidende opdracht (optioneel)
• Extra activiteiten voor op de opnamedag
• Checklist

Onder het kopje Voor de leerlingen vind je de instructiefilms en het verhaal van de film.

Veel plezier met de voorbereidingen en tot snel!

Vriendelijke Groet,

Michiel Bos

Script

Rolverdeling
In het script en in het verhaal spreek ik van hij/zij, juf/meester. Dat is fictief. Het geslacht van
de rollen en ook de plaatsen waar gezocht wordt kun je zelf als leerkracht bepalen!
Begin bij het verdelen van de rollen bij de grote rollen. De kinderen die “over” zijn kun je
vervolgens verdelen over de verschillende zoekgroepen.
Als er kinderen zijn die om wat voor reden dan ook niet actief willen of kunnen acteren dan
kun je die een extra taak geven bij de extra opdrachten (zie onder).
Als juf/meester heb je in het begin van de film ook een klein rolletje. Ook jij speelt dan min
of meer jezelf. Dat is natuurlijk erg leuk, maar mocht je dat echt niet willen, dan kan een
leerling, collega of een stagiaire die rol ook vervullen.

Rollen
De verdwenen klasgenoot
Juf/Meester
Het kind dat het opstel voorleest (gaat ook mee zoeken in een van de groepjes)
Leider van de klas (gaat ook mee zoeken in een van de groepjes)
Computerspecialist 1
Computerspecialist 2 (optioneel)
Computerspecialist 3 (optioneel)
Leider zoekgroep 1
Filmer zoekgroep 1
Groepsleden 1 (aantal afhankelijk van aantal kinderen in de klas)
Leider zoekgroep 2
Filmer zoekgroep 2
Groepsleden 2 (aantal afhankelijk van aantal kinderen in de klas)
Leider zoekgroep 3
Filmer zoekgroep 3
Groepsleden 3 (aantal afhankelijk van aantal kinderen in de klas)
Leider zoekgroep 4
Filmer zoekgroep 4
Groepsleden 4 (aantal afhankelijk van aantal kinderen in de klas)

Bij een kleine groep:
Het absolute minimum aantal acteurs voor de film is zes (1 leerkracht en 5 kinderen):
De verdwenen klasgenoot,
de juf/meester,
de computerspecialist,
zoeker 1,
zoeker 2,
zoeker 3.

Eigen inbreng en rolverdeling
De indeling van de rollen moet vóór de opname dag zijn gemaakt. Er zijn 12 grotere rollen en
de rest zijn groepsrollen. De invulling van de kleinere rollen wordt op de opname dag door
de kinderen geïmproviseerd. Het kan dus zijn dat een groepsrol op de opnamedag groter
blijkt dan in het script. Als kinderen er een leuk idee voor hebben dat haalbaar is, kunnen we
dat doen.

Eigen inbreng in het script
De vrijheid voor het geïmproviseerde spel zit hem vooral in de interactie tussen de kinderen
binnen de verschillende groepjes tijdens de zoek-scenes.
Je kunt de groepjes in de voorbereiding de vraag stellen waarom het ze niet (groepjes 1, 2 en
3) of juist wel (groepje 4) lukt om de verdwenen klasgenoot terug te vinden.
Bijvoorbeeld:

• in een groepje zit iemand die overal bang voor is
• een groepje gaat helemaal los op de boeken in de bieb en vergeet te zoeken
• een groepje raakt iemand kwijt en terwijl ze diegene zoeken, verschijnt en verdwijnt de
  verdwenen klasgenoot
• er staat een box in de ruimte en een (deel van het) groepje besluit een dansje op een
  bekend nummer te gaan doen
• groepje vier beschikt over zaklampen, vergrootglazen en werkt gecoördineerd samen.
• de computer experts zijn echte nerds en gaan met encyclopedieën aan de slag om het
  computer probleem op te lossen.

Als de groepseigenschappen zijn bedacht, ga dan met de kinderen bedenken welke uiterlijke
kenmerken daarbij zouden kunnen horen en zorg ervoor dat ze die kleding aan en de
attributen paraat hebben op de filmdag.
Tot slot: maak het niet te groot, houd het behapbaar. Als het jullie niet lukt om iets voor te
bereiden, dan verzinnen we op de dag zelf wat. Op de filmdag bespreek ik per groepje de
gemaakte plannen en beslissen we samen wat haalbaar is om op te nemen in de film.

Het verhaal speelt zich af in of in de directe omgeving van de school. Een deel speelt zich af in het eigen lokaal en de zoektochten naar de verdwenen leerling zijn verspreid door de school.

De code met rekenmachientjes
De Kroon
De sleutels
Het boek in de bibliotheek met het doolhof
Aantal kranen in de school
Stille ruimte waar we de greenscreen-scenes kunnen opnemen aan het einde van de dag

Een draaidag is een projectdag. En op een projectdag lopen zaken altijd anders en moet er soms geïmproviseerd worden.
Hieronder staat de globale planning van de opnamedag. Afhankelijk van de grote van de groep, de spelvaardigheid en de voorbereiding kan de planning uitlopen of inlopen.

We beginnen de dag met de opnames van de scènes die zich afspelen in het klaslokaal. De kinderen zijn dan nog fris en kunnen in de groep wennen aan de camera.

In overleg kan worden afgeweken van dit draaiboek.

08.30    Introductie en beantwoording vragen.
09.00    Filmen van de scènes die zich afspelen in het klaslokaal.
10.30    Pauze
10.50    Filmen van de scènes die zich afspelen buiten het klaslokaal. Dat zijn de scenes van de verschillende zoekgroepjes. De verdwenen leerling gaat mee om hier en daar te verschijnen. De rest van de leerlingen blijft in het lokaal en werkt voor zichzelf aan de filmposter of interviewt elkaar over de filmdag.
12.10    Pauze
12.30    Vervolg filmen van de zoektochten van de verschillende groepjes.
14.30    Einde

Niet iedereen is altijd in beeld en is dus niet op de set. Het klaslokaal is de plek waar de kinderen (na de klassikale scènes) kunnen zijn als ze niet hoeven te filmen. Verderop in de lesbrief staan opdrachten die je eventueel met de kinderen zou kunnen doen die niet aan het filmen zijn. Dit zijn extra opdrachten die aansluiten bij het thema film maar die niet verplicht zijn.

Introductie

Het script

Making of: Niet in de camera kijken!

Voorbereidende opdracht (optioneel)

Doel
Deze opdracht is bedoeld om de kinderen te laten wennen aan de camera bij het acteren. Ze krijgen inzicht te in het opname-protocol en maken kennis met verschillende filmtechnieken.

Duur
Ongeveer 45 minuten

Benodigdheden

• Pen en papier
• Camera (iPad, telefoon, fotocamera, handycam)
• Bij differentiatie: Het programma MovieMaker (Windows) of iMovie (Apple) op een pc of tablet

Voorbereiding
Verdeel de klas in groepjes van 4 kinderen. Elk groepje bestaat uit een regisseur, een cameraman/vrouw en twee acteurs. De groepjes kunnen allemaal tegelijk de opdracht met een eigen camera doen of maar ook om te beurt.

De opdracht
De opdracht is om een korte scene op te nemen waarin de twee acteurs naast elkaar wandelen terwijl ze een fictief gesprek voeren (het geluid in deze opdracht is niet belangrijk), vervolgens gaan ze stil staan en spreken ze verder. Daarmee eindigt de scene.

De kinderen verdelen de verschillende rollen, zoeken een rustig plekje binnen of buiten de school en gaan daar aan de slag.

De kinderen filmen daarbij de volgende shots:

• Totaal-shot van de wandelende kinderen
• Mid-shot van het gesprek
• Totaal-shot van de kinderen die stil gaan staan
• “Over the shoulder” van elk van de twee acteurs terwijl ze met elkaar spreken.

Waar je op moet letten:

• Opname protocol (regisseur)
• Niet in de camera kijken! (acteurs)
• Houd de camera stil (cameraman/vrouw)
• Denk aan de handelingsas (regisseur en cameraman/vrouw)
• Stoor andere groepjes niet in hun werk!

Eindresultaat
Elk groepje heeft vier korte filmpjes waarin de wandeling en het gesprek zijn gefilmd. De montage van deze filmpjes gaat voor deze opdracht te ver.

Differentiatie
Makkelijker: Film alleen het gesprek wanneer de acteurs stil staan. Dus alleen de “over the shoulder”-shot.
Moeilijker: Wat gebeurt er tijdens het gesprek? Worden ze boos op elkaar? Zien ze iets in de omgeving dat hun aandacht trekt en hebben ze het daar over?
De scene kan eindeloos worden uitgebreid tot een echt verhaal.
Monteer de filmpjes met MovieMaker (Windows) of iMovie (Apple).

Beoordeling
Zijn alle shots correct opgenomen? Zijn de kinderen goed in hun rol gekomen? Hebben de kinderen goed samengewerkt?

Checklist

• Introductiefilm bekijken
• Het verhaal bekijken
• The Making Of van “Niet In De Camera Kijken” bekijken
• Voorbereidende opdracht doen
• Rollen verdelen
• 4 plekken in de school reserveren om er te kunnen filmen voor de verschillende ‘zoekgroepjes’